Niedobór żelaza u wysokiej klasy sportsmenek
Niedobór żelaza u wysokiej klasy sportsmenek to problem częstszy niż mogłoby się wydawać.
W jednej z niedawno opublikowanych prac przeanalizowano wyniki oznaczeń stężenia ferrytyny u 1085 wysokiej klasy sportsmenek i sportowców (570 sportsmenek i 515 sportowców) przygotowujących się do udziału w olimpiadach lub paraolimpiadach w ośrodkach przygotowań olimpijskich w Stanach Zjednoczonych w latach 2012-2017 (1).
Niedobór żelaza (stężenie ferrytyny < 35 ng/ml) odnotowano u 15% wysokiej klasy sportowców i aż u 52% wysokiej klasy sportsmenek.
W przypadku jednej z dyscypliny wzbudzającej moje szczególne zainteresowanie – siatkówka – we wspomnianym badaniu przeanalizowano wyniki oznaczeń stężenia ferrytyny dla nielicznych grup siatkarek i siatkarzy (mniej niż 10 siatkarek i mniej niż 10 siatkarzy).
Zdjęcie: 123rf.com
W tej chwili w omawianym zakresie za najbardziej wartościowe można uznać badania przeprowadzone przez hiszpańskich naukowców, w których wzięły udział 22 siatkarki reprezentujące 2 zespoły, które w poprzedzającym wykonanie badań sezonie zasadniczym uplasowały się na dwóch pierwszych miejscach Spanish First National Professional League (2, 3). Wśród biorących udział w badaniach siatkarek 62% stanowił siatkarki, które aktualnie lub w przeszłości reprezentowały barwy Hiszpanii. Ponadto w badaniach wzięły udział siatkarki, które aktualnie lub w przeszłości reprezentowały barwy Brazylii (3 siatkarki), Argentyny (jedna siatkarka) i Serbii (jedna siatkarka). Co ważne wszystkie biorące udział w badaniach siatkarki stosowały diety zbilansowane indywidualnie przez dietetyka sportowego. Zadbano również, żeby wszystkie biorące udział w badaniach siatkarki miały taki sam program treningowy. Wyniki tych badań wskazują, że zapotrzebowanie na żelazo u wysokiej klasy siatkarek w trakcie sezonu zasadniczego może być znacznie wyższe niż rekomendowane dla kobiet w wieku 18 – 30 lat – 18 mg/dzień. Ponadto wyniki tego badania wskazują, że nawet przy poprawnie zbilansowanej diecie, spełniającej dobowe zapotrzebowanie na wszystkie mikroskładniki dla kobiet w wieku 18 – 30 lat i przygotowanej ze zwróceniem uwagi na interakcje między składnikami pokarmowymi utrzymanie prawidłowego statusu żelaza w trakcie sezonu zasadniczego u znacznej części wysokiej klasy siatkarek nie jest możliwe bez dodatkowej suplementacji żelazem.
Decyzja o ewentualnym wprowadzeniu suplementacji żelazem nie powinna być jednak podejmowana bez odpowiedniej diagnostyki. Zdiagnozowanie niedoboru żelaza we wczesnym stadium i podjęcie odpowiednich działań pozwala uniknąć najbardziej dotkliwych objawów niedoboru żelaza (włączając zmniejszenie wydolności fizycznej). W jednym ze swoich poprzednich artykułów: „Ocena statusu żelaza u osób aktywnych fizycznie” w oparciu o informacje zawarte w publikacji przeglądowej: „Iron considerations for the athlete: a narrative review” (4) wyszczególniłem najbardziej przydatne badania pozwalające ocenić status żelaza u osób aktywnych fizycznie. Ponadto przedstawiłem trzy stadia niedoboru żelaza.
W swoim kolejnym artykule zamierzam przedstawić niezwykle interesujące wyniki badań dotyczące wpływu suplementacji probiotykami na wchłanianie i status żelaza.
Jeśli interesuje Cię współpraca indywidualna, wybierz odpowiednią dla siebie zakładkę: Współpraca – Osoby ćwiczące rekreacyjnie lub Współpraca – Sportowcy.
Źródła:
1) Nabhan i wsp. 2019. Serum ferritin distribution in elite athletes. J Sci Med Sport. pii: S1440-2440(19)30682-6.
2) Mielgo-Ayuso i wsp. 2015. Iron supplementation prevents a decline in iron stores and enhances strength performance in elite female volleyball players during the competitive season. Appl Physiol Nutr Metab. 40:615-22.
3) Mielgo-Ayuso i wsp. 2018. Eleven Weeks of Iron Supplementation Does Not Maintain Iron Status for an Entire Competitive Season in Elite Female Volleyball Players: A Follow-Up Study. Nutrients. 10(10).
4) Sim i wsp. 2019. Iron considerations for the athlete: a narrative review. Eur J Appl Physiol. 119:1463-1478.
udostępnij: