PCOS czy FHA – diagnostyka w nietypowych przypadkach

Zespół policystycznych jajników (PCOS) i czynnościowy podwzgórzowy brak miesiączki (FHA) to dwie najczęstsze przyczyny wtórnego braku miesiączki. Wskazanie, która z tych przypadłości odpowiada za zaburzenia miesiączkowania w danym przypadku może stanowić spore wyzwanie. Według przeprowadzonych badań policystyczne jajniki w obrazie USG występują u prawie 50% kobiet z FHA. Ponadto u części kobiet z PCOS nie występuje hiperandrogenizm.

Zdjęcie: canva.com

W poprzednim roku naukowcy z Austrii i Francji na podstawie przeprowadzonego badania w swojej publikacji zawarli wzór pomocny w diagnostyce nietypowych przypadków PCOS i FHA (1):

(7,05*testosteron całkowity ng/mL) – (0,005*SHBG nmol/L) + (0,117*LH mIU/mL) – 2,463

W przypadku tego wzoru wynik ujemny lub równy zero wskazuje, że pacjentka ma FHA i jednocześnie w obrazie USG występują u niej policystyczne jajniki. Z kolei wynik powyżej zera wskazuje, że pacjentka ma PCOS, ale nie występuje u niej hiperandrogenizm.

Należy również mieć na uwadze, że stosowanie diet z deficytem energetycznym, wykonywanie intensywnych treningów i nasilony stres psychologiczny w okresie poprzedzającym diagnozę to czynniki, które raczej wskazują, że zaburzenia miesiączkowania w danym przypadku są związane z FHA.

Sposób leczenia, włączając dietoterapię różni się znacząco w przypadku PCOS i FHA. Dlatego niewątpliwie warto zacząć od prawidłowej diagnozy.

Jeśli interesuje Cię współpraca indywidualna on-line, wybierz odpowiednią dla siebie zakładkę: Współpraca – Osoby ćwiczące rekreacyjnie lub Współpraca – Sportowcy.

Źródła:

1) Beitl i wsp. 2022. Polycystic Ovary Syndrome Phenotype D Versus Functional Hypothalamic Amenorrhea With Polycystic Ovarian Morphology: A Retrospective Study About a Frequent Differential Diagnosis. Front Endocrinol (Lausanne). 13: 904706.