Zastosowanie diety bogatej w warzywa strączkowe u kobiet z PCOS
Zasób badań dotyczących zastosowania różnych diet w przebiegu leczenia zespołu policystycznych jajników (PCOS) jest nadal ograniczony. Według jednej z prac przeglądowych w porównaniu do diet kontrolnych, następujące diety okazały się mieć korzystny wpływ na parametry metaboliczne i hormonalne oraz zdrowie mentalne u kobiet z PCOS:
– dieta wzbogacona w jednonienasycone kwasy tłuszczowe
– dieta o niskim indeksie glikemicznym
– dieta niskowęglowodanowa
– dieta wysokobiałkowa (1)
Poza tym w swoich poprzednich wpisach odniosłem się do badań oceniających korzyści wynikające z zastosowania diety DASH u kobiet z PCOS (2, 3). Wyniki tych badań można uznać za niezwykle interesujące. Wykazano w nich, że możliwa jest znaczna poprawa parametrów metabolicznych (włączając markery wrażliwości insulinowej) i hormonalnych u kobiet z PCOS przy wysokim spożyciu węglowodanów (249 g/dzień; z czego znaczny udział stanowiły węglowodany z owoców – 6 porcji/dzień). Prawdopodobnie dieta DASH wywarła w tych badaniach korzystny wpływ na mierzone parametry ze względu na wysoki udział antyoksydantów, związków fitochemicznych i błonnika pokarmowego z warzyw, owoców i orzechów oraz ze względu na pokaźne ilości składników mineralnych, takich jak potas, magnez i wapń.
W poprzednim miesiącu zostały opublikowane wyniki badania, w którym rozpatrzono wpływ diety bogatej w warzywa strączkowe, takie jak soczewica, fasola, groch łuskany i ciecierzyca, na parametry kardiometaboliczne u kobiet z PCOS (4) – w tym wpisie przedstawię wyniki tej próby.
Zdjęcie: fotolia.com
Najpierw w okresie wstępnym uczestniczki (kobiety z PCOS) zostały zobowiązane do przestrzegania diety z programu TLC (ang. Therapeutic Lifestyle Changes), zatwierdzonego przez ekspertów NCEP-ATP III (National Cholesterol Education Program – Adult Treatment Panel III). Następnie przydzielono je do jednej z dwóch grup:
– przestrzegająca diety bogatej w warzywa strączkowe
– kontynuująca przestrzeganie diety z programu TLC, ze zwróceniem uwagi, żeby białko pochodziło głównie z chudego mięsa i odtłuszczonych produktów mlecznych a nie z warzyw strączkowych
Uczestniczki przestrzegające diety bogatej w warzywa strączkowe otrzymywały dwa posiłki (obiad i kolację) przygotowane w laboratoryjnej kuchni, zawierające warzywa strączkowe (około 90 g grochu łuskanego lub 225 g ciecierzycy/fasoli, ewentualnie 150 g soczewicy w każdym posiłku). Przekąski i śniadania miały komponować zgodnie z zasadami diety z programu TLC.
Program TLC obejmuje prozdrowotne zmiany w stylu życia, których celem jest zmniejszenie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. W zakresie żywienia polecane jest przede wszystkim zwiększenie spożycia błonnika pokarmowego oraz zmniejszenie spożycia nasyconych kwasów tłuszczowych i cholesterolu.
Dodatkowo uczestniczki w obu grupach zostały zobowiązane do wykonywania treningu cardio o niskiej intensywności (minimum 5 razy w tygodniu po 45 minut przy intensywności stanowiącej 60-75% tętna maksymalnego: marsze, trening na maszynach eliptycznych, jazda na rowerze, trening na ergometrze wioślarskim). Aspekt ten należy uznać za dużą zaletę omawianego badania, gdyż we wcześniejszych próbach rozpatrujących wpływ różnych diet na parametry metaboliczne i hormonalne u kobiet z PCOS uczestniczki najczęściej pozostawały nieaktywne.
Co wykazano:
Po 16 tygodniach w porównaniu do grupy przestrzegającej diety z programu TLC, w grupie przestrzegającej diety bogatej w warzywa strączkowe odnotowano znaczniejsze obniżenie pola powierzchni pod krzywą odpowiedzi insulinowej w teście obciążenia glukozą, rozkurczowego ciśnienia tętniczego krwi, stężenia triglicerydów, stężenia cholesterolu frakcji LDL, proporcji cholesterol całkowity/cholesterol frakcji HDL i znaczniejsze zwiększenie stężenia cholesterolu frakcji HDL. Dodatkowo przy pomiarach 6 i 12 miesięcy po interwencji uczestniczki w grupie przestrzegającej diety bogatej w warzywa strączkowe miały nadal zwiększone stężenie cholesterolu frakcji HDL oraz zmniejszoną proporcję cholesterol całkowity/cholesterol frakcji HDL.
Wnioski:
Wyniki przedstawionego badania wskazują, że wprowadzenie warzyw strączkowych w dwóch posiłkach spożywanych w ciągu dnia może mieć korzystny wpływ na szereg parametrów kardiometabolicznych u kobiet z PCOS. Mimo, że badacze do tego nie dążyli, w obu grupach wystąpił zbliżony ubytek masy ciała (- 5% masy wyjściowej). W związku z czym nie można przypisać korzystniejszych rezultatów na diecie bogatej w warzywa strączkowe większemu ubytkowi masy ciała.
Warto mieć na uwadze, że warzywa strączkowe zawierają znaczne ilości FODMAP, czyli fermentujących oligosacharydów, monosacharydów i disacharydów oraz polioli (Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides And Polyols), które mogą u niektórych osób prowadzić do nasilenia dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Z tego względu w przypadku osób, które dotychczas unikały warzyw strączkowych należy wprowadzać je zaczynając od małych ilości, stopniowo je zwiększając.
Jeśli interesuje Cię współpraca indywidualna, wybierz odpowiednią dla siebie zakładkę: Współpraca – Osoby ćwiczące rekreacyjnie lub Współpraca – Sportowcy.
Źródła:
1) Moran i wsp. 2013. Dietary composition in the treatment of polycystic ovary syndrome: a systematic review to inform evidence-based guidelines. J Acad Nutr Diet. 113:520-45.
2) Foroozanfard i wsp. 2017. The effects of DASH diet on weight loss, anti-Müllerian hormone and metabolic profiles in women with polycystic ovary syndrome: a randomized clinical trial. Clin Endocrinol (Oxf). Mar 18.
3) Azadi-Yazdi i wsp. 2017. Effects of Dietary Approach to Stop Hypertension diet on androgens, antioxidant status and body composition in overweight and obese women with polycystic ovary syndrome: a randomised controlled trial. J Hum Nutr Diet. 30:275-283.
4) Kazemi i wsp. 2018. A Comparison of a Pulse-Based Diet and the Therapeutic Lifestyle Changes Diet in Combination with Exercise and Health Counselling on the Cardio-Metabolic Risk Profile in Women with Polycystic Ovary Syndrome: A Randomized Controlled Trial. Nutrients. 30;10.
udostępnij: