Nietolerancja histaminy – objawy i produkty bogate w histaminę
Nietolerancja histaminy wiąże się z niezdolnością enzymu oksydazy diaminowej (DAO) do degradacji dostarczanej wraz z dietą histaminy na poziomie jelitowym, co prowadzi do ogólnoustrojowego zwiększenia stężenia histaminy i różnych niepożądanych objawów. Niedobór DAO może mieć podłoże genetyczne i/lub może być związany z występowaniem różnych schorzeń (m.in. nieswoistych zapaleń jelit) (1).
Zdjęcie: canva.com
Niedawno zostało przeprowadzone badanie, w którym określono jakie objawy najczęściej występują u osób z nietolerancją histaminy (2). Wśród kryteriów włączania do badania było: stężenie DAO < 10 U/mL, poprawa objawów w efekcie stosowania diety z ograniczeniem histaminy oraz brak nietolerancji laktozy, upośledzenia wchłaniania fruktozy, infekcji Helicobacter pylori i celiakii.
Badane osoby wskazały jakie posiadają objawy w kwestionariuszu, który zawierał 23 objawy w 4 kategoriach, dotyczących układu pokarmowego, skóry, układu krwionośnego i układu oddechowego. Ponadto badane osoby mogły wymienić dodatkowe objawy w wolnej przestrzeni. Dla każdego z objawów uwzględniono ocenę nasilenia od 0 (brak objawów) do 5 (bardzo intensywne). Ostatecznie wyniki badania zostały oparte na 62 kwestionariuszach.
Poniżej zostały przedstawione informacje dotyczące ilości osób, które przy poszczególnych objawach ze wspomnianych 4 kategorii zaznaczyły odpowiedź „tak”.
Układ pokarmowy:
– Wzdęcia brzucha (92%)
– Uczucie pełności po posiłku (73%)
– Biegunka (71%)
– Ból brzucha (68%)
– Zaparcia (55%)
– Kolka jelitowa (53%)
– Odbijanie (52%)
– Mdłości (48%)
– Bolesne miesiączkowanie (29%)
– Wymioty (15%)
Skóra:
– Świąd skóry (48%)
– Zaczerwienienie skóry (34%)
– Wysypka, egzema (27%)
– Opuchnięte, zaczerwienione powieki (27%)
Układ krwionośny:
– Zawroty głowy (66%)
– Ból głowy (65%)
– Kołatanie serca (47%)
– Niedociśnienie tętnicze (32%)
– Zapaść krążeniowa (8%)
Układ oddechowy:
– Katar (48%)
– Uczucie zatkanego nosa (48%)
– Kichanie (48%)
– Duszności (26%)
W skali nasilenia (od 1 do 5) badane osoby nie przypisały żadnemu z powyższych objawów najwyższego wyniku – 5. Natomiast wysokie wyniki 4 i 3 zostały przypisane odpowiednio następującym objawom: wzdęcie brzucha oraz ból brzucha, kolka jelitowa, biegunka, uczucie pełności po posiłku, bolesne miesiączkowanie, świąd skóry, odbijanie, kołatanie serca i katar.
Poza objawami wymienionymi powyżej 18 osób (29%) wymieniło jeszcze następujące objawy: uczucie pieczenia w jamie ustnej, na języku lub w odbycie, migrena, uczucie ciężkich nóg, osłabienie, obrzęk nóg, apatia, zmęczenie, bezsenność, obniżona zdolność koncentracji, zgaga, suchość skóry, zapalenie oka, uczucie niepokoju, uczucie duszenia się, ból gardła, chrypka, arytmia serca i nadciśnienie tętnicze. Osoby te przypisały tym objawom wysoki wynik w skali nasilenia – 4.
Interesujące jest również, że 96,8% badanych osób wskazało ponad 3 objawy a 45,2% badanych osób wskazało ponad 10 objawów. Średnia ilość objawów dla badanej grupy wynosiła 11.
W szeregu badań wykazano, że przestrzeganie diet z ograniczeniem histaminy prowadzi do złagodzenia objawów u osób z nietolerancją histaminy (1). Jakie produkty zawierają duże ilości histaminy? Kwestia ta jest dosyć skomplikowana, gdyż zawartość histaminy w poszczególnych produktach może się znacząco różnić m.in. w zależności od zastosowanych procesów przetwarzania i warunków przechowywania. W jednej z bardziej interesujących publikacji dotyczących nietolerancji histaminy: „Histamine Intolerance: The Current State of the Art” autorzy wyszczególnili produkty, które zostały wyeliminowane z ponad 60% diet z ograniczeniem histaminy w różnych publikacjach naukowych (3). Do tej grupy należały następujące produkty: sery dojrzewające, sery tarte, świeże tłuste ryby, tłuste ryby w postaci przetworzonej (m.in. marynowane lub z puszki), wyroby mięsne dojrzewające, szpinak, pomidory, kiszona kapusta, owoce cytrusowe, truskawki, wino i piwo. Ponadto autorzy tej publikacji wskazali produkty, które zostały wyeliminowane z mniej niż 60% diet z ograniczeniem histaminy w różnych publikacjach naukowych, ale jednocześnie przynajmniej z ponad 20%. W tej grupie znalazły się następujące produkty: owoce morza, jaja, fermentowane produkty sojowe, bakłażany, awokado, banany, kiwi, ananasy, śliwki, orzechy i czekolada. Z kolei badania, w których określono zawartość histaminy w produktach dostępnych w sprzedaży w Hiszpanii wskazują, że część produktów, które były eliminowane z diet z ograniczeniem histaminy w różnych publikacjach naukowych w rzeczywistości nie zawiera znaczących ilości histaminy. Natomiast wykazano, że szczególnie wysoką zawartością histaminy z wymienionych powyżej charakteryzują się następujące produkty: wyroby mięsne dojrzewające, sery dojrzewające, fermentowane produkty sojowe, kiszona kapusta, wino, świeże tłuste ryby, tłuste ryby w postaci przetworzonej, bakłażany, szpinak i pomidory (1). Autorzy tej publikacji zwrócili jednak uwagę, że nawet jeśli niektóre produkty często eliminowane z diet z ograniczeniem histaminy w różnych publikacjach naukowych w rzeczywiście nie zawierają znaczących ilości histaminy to ich eliminacja w ramach diety z ograniczeniem histaminy może być jednak zasadna w związku z zawartością innych składników mogących mieć negatywny wpływ na tolerancję histaminy. Do takich składników należą m.in. alkohol oraz inne niż histamina aminy biogenne, takie jak putrescyna, kadaweryna i tyramina. Przykładowo owoce cytrusowe i banany nawet jeśli nie zawierają znaczących ilości histaminy to ich eliminacja u osób z nietolerancją histaminy może być zasadna ze względu na wysoką zawartość putrescyny.
Jeśli interesuje Cię współpraca indywidualna on-line, wybierz odpowiednią dla siebie zakładkę: Współpraca – Osoby ćwiczące rekreacyjnie lub Współpraca – Sportowcy.
Źródła:
1) Sánchez-Pérez i wsp. 2021. Low-Histamine Diets: Is the Exclusion of Foods Justified by Their Histamine Content? Nutrients. 13: 1395.
2) Schnedl i wsp. 2019. Evaluation of symptoms and symptom combinations in histamine intolerance. Intest Res. 17: 427–433.
3) Comas-Basté i wsp. 2020. Histamine Intolerance: The Current State of the Art. Biomolecules. 10: 1181.
udostępnij: